Sự tích bánh chưng bánh giầy là một câu chuyện cổ tích mang đậm nét văn hóa truyền thống của dân tộc ta. Bạn có tò mò muốn biết vì sao mỗi dịp Tết đến, gia đình Việt lại sum họp bên mâm cỗ có bánh chưng, bánh giầy không? Hãy cùng vnclass.edu.vn khám phá sự tích ý nghĩa này nhé!
Sự tích bánh chưng bánh giầy
Vào thời vua Hùng thứ sáu, khi tuổi già sức yếu, nhà vua nhận thấy đã đến lúc truyền ngôi. Tuy nhiên, do có nhiều người con mà không ai thực sự nổi bật, nhà vua quyết định mở cuộc thi để tìm người xứng đáng nhất kế vị. Ông gọi các con đến và nói:
– Ta đã già yếu, muốn chọn một trong các con để truyền ngôi. Bây giờ, các con hãy tìm kiếm hoặc tạo ra một món ăn đặc biệt để cúng tổ tiên. Ai có món ngon và độc đáo nhất, ta sẽ truyền ngôi cho người đó.
Sự tích bánh chưng bánh giầy
Các hoàng tử lập tức lên đường, lùng sục khắp nơi tìm những nguyên liệu quý hiếm để làm món ăn ngon nhất. Trong khi đó, Lang Liêu, người con út, buồn bã vì mẹ mất sớm, chỉ quen lao động và không có điều kiện tiếp xúc với những thứ quý giá. Anh chỉ có trong tay khoai và lúa – những nguyên liệu giản dị.
Dù vậy, nhờ sự nỗ lực và tư duy sáng tạo, Lang Liêu đã nghĩ ra cách tận dụng chính những thứ quen thuộc này để làm nên món ăn đặc biệt, thể hiện lòng biết ơn tổ tiên và sự tôn kính với đất trời.
Chỉ còn ba hôm nữa là đến ngày thi, nhưng Lang Liêu vẫn chưa có món ăn nào để dự thi như các anh em khác. Đêm đó, chàng trăn trở, nhớ lại những bữa ăn ngon lành mà mình từng được nếm qua trong quá khứ, nhưng nghĩ mãi rồi chàng ngủ thiếp đi lúc nào không hay.
Trong giấc mơ, chàng thấy một vị tiên hiện ra và nói:
– Trên đời không có gì quý bằng hạt gạo. Những sơn hào hải vị không thể sánh với hạt gạo, vì đó là kết quả từ sức lao động của con người. Con hãy dùng hạt gạo để làm ra món ăn tượng trưng cho trời đất, thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên và kính dâng lên vua cha.
Khi tỉnh dậy, Lang Liêu vui mừng và ghi nhớ lời tiên. Chàng quyết định làm hai loại bánh từ gạo, tượng trưng cho trời và đất, để dâng lên vua Hùng.
Chàng dùng gạo nếp, đậu xanh, mỡ lợn và lá dong xanh để làm bánh chưng hình vuông, tượng trưng cho đất, và bánh giầy hình tròn, tượng trưng cho trời. Cả hai loại bánh đều bọc trong lá, mang ý nghĩa sâu sắc về nguồn gốc tự nhiên của con người.
Lang Liêu tiếp tục dùng gạo nếp thơm để làm thêm một loại bánh tròn, màu trắng, tượng trưng cho Trời.
Khi đến ngày lễ Tiên vương, mọi người đều tụ họp tại kinh đô Phong Châu để xem ai sẽ được chọn nối ngôi vua. Các hoàng tử lần lượt mang đến các món ngon, quý giá mà họ đã vất vả tìm kiếm.
Có rất nhiều món ăn lạ như nem công, chả phượng, tay gấu, gan tê, và nhiều loại đặc sản hiếm thấy khác. Các món đều cầu kỳ, được chế biến công phu với các nguyên liệu đắt đỏ.
Nội dung Sự tích bánh chưng bánh dày
Vua Hùng nếm thử từng món nhưng không thấy hài lòng, bởi không món nào đạt đủ tiêu chuẩn mà vua mong muốn để trao ngôi cho người làm ra nó.
Khi đến lượt Lang Liêu, chàng bẽn lẽn bày hai mâm bánh giản dị của mình, khác hẳn những món ăn cầu kỳ khác. Vua Hùng ngạc nhiên trước sự mộc mạc nhưng đặc biệt của hai loại bánh. Nhà vua lật từng chiếc bánh, nhìn kỹ và cảm nhận hương vị độc đáo.
Lang Liêu liền giải thích ý nghĩa của hai loại bánh tượng trưng cho Trời và Đất. Vua Hùng cảm động vì sự sâu sắc và tinh tế này, đồng thời cũng nhớ lại giấc mơ mà Lang Liêu đã chia sẻ.
Sau buổi lễ, vua Hùng đã phong Lang Liêu làm người nối ngôi và khen ngợi hai loại bánh của chàng.
Vua Hùng tập hợp mọi người lại và tuyên bố rằng chàng Liêu, người con thứ mười tám, sẽ được truyền ngôi báu. Vua cầm hai loại bánh lên và nói:
– Hai món bánh này thật xứng đáng trong tất cả các lễ vật! Nó thể hiện lòng hiếu thảo của con người, kính yêu tổ tiên và tình yêu quê hương mộc mạc. Nguyên liệu tuy giản dị nhưng chứa đựng giá trị quý báu của đất trời, chính là hạt gạo.
Bánh tròn tượng trưng cho Trời, gọi là bánh giầy; còn bánh vuông tượng trưng cho Đất, gọi là bánh chưng. Nhân bánh gồm thịt mỡ, đậu xanh, và lớp lá dong xanh bọc bên ngoài, biểu tượng cho vạn vật sinh sôi, phát triển.
Từ đó, hàng năm vào dịp Tết, người dân lại làm hai loại bánh này để tưởng nhớ tổ tiên. Chàng Lang Liêu, sau khi nối ngôi, được người dân kính yêu và nhớ ơn mãi mãi.
Tóm tắt bánh chưng bánh giầy
Vào thời vua Hùng Vương thứ sáu, khi đã lớn tuổi, nhà vua muốn nhường ngôi cho con. Tuy nhiên, ông có đến hai mươi người con trai nên không biết chọn ai. Gần đến lễ Tiên vương, vua Hùng đặt điều kiện: “Không nhất thiết phải là con trưởng, ai làm vua hài lòng trong lễ Tiên vương sẽ được truyền ngôi”. Các hoàng tử liền phái người đi khắp nơi tìm những món ngon lạ.
Lang Liêu, con trai thứ mười tám của vua, là người buồn nhất. Mẹ Lang Liêu trước kia bị vua xa lánh và qua đời vì bệnh tật. So với anh em, Lang Liêu chịu nhiều thiệt thòi nhất, từ nhỏ đã quen việc đồng áng, trong nhà chỉ có khoai và lúa, nên chàng không biết dâng lễ vật gì.
Tóm tắt bánh chưng bánh giầy
Một đêm, Lang Liêu mơ thấy thần báo mộng: “Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo”. Tỉnh dậy, chàng làm theo lời thần, dùng gạo nếp làm hai loại bánh, một hình vuông và một hình tròn để dâng vua cha.
Nhà vua hài lòng và truyền ngôi cho Lang Liêu. Vua đặt tên bánh vuông là bánh chưng, tượng trưng cho Đất; bánh tròn là bánh giầy, tượng trưng cho Trời. Lá bọc bên ngoài ngụ ý sự đùm bọc. Từ đó, nước ta chăm lo nghề nông, đến Tết đều làm bánh chưng, bánh giầy.
Ý nghĩa của bánh chưng bánh giầy
Ý nghĩa của bánh chưng bánh giầy
- Biểu tượng Đất Trời: Bánh chưng (hình vuông) và bánh giầy (hình tròn) đại diện cho Đất và Trời, thể hiện lòng tôn kính của người Việt đối với thiên nhiên và đất trời, hai yếu tố bao bọc và che chở con người.
- Thể hiện tình yêu thương: Sự tỉ mỉ và công phu trong việc chọn nguyên liệu, gói ghém cẩn thận từng chiếc bánh chưng cho thấy tình yêu và lòng biết ơn của người làm bánh, đặc biệt trong dịp Tết.
- Biểu tượng vũ trụ và nhân sinh: Bánh giầy tượng trưng cho âm, bánh chưng cho dương, thể hiện sự hài hòa, sự gắn kết của mẹ Tiên và cha Rồng trong truyền thuyết, gắn liền với cội nguồn dân tộc.
- Thể hiện sự no đủ, thịnh vượng: Các nguyên liệu phong phú trong bánh chưng và hình tròn đầy đặn của bánh giầy biểu trưng cho mong ước về cuộc sống no đủ, trọn vẹn, bình an trong dịp Tết.
Có thể bạn quan tâm:
Hình ảnh bánh chưng bánh giầy
Tổng kết
Sự tích bánh chưng bánh giầy đã dạy chúng ta về lòng hiếu thảo, sự biết ơn và ý nghĩa của những giá trị truyền thống. Qua câu chuyện này, chúng ta càng thêm yêu quý và trân trọng những nét đẹp văn hóa của dân tộc.
