Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) – một căn bệnh tưởng chừng xa lạ nhưng lại âm thầm tác động đến cuộc sống của nhiều người. Liệu bạn có từng cảm thấy ám ảnh bởi những ý nghĩ tiêu cực, buộc phải thực hiện các hành vi lặp đi lặp lại để giảm bớt lo âu? Hãy cùng vnclass edu thực hiện bài test rối loạn ám ảnh cưỡng chế và tìm cách đối phó hiệu quả nhất.
Hội chứng OCD là gì?
Hội chứng OCD (Obsessive-Compulsive Disorder) là một dạng rối loạn tâm thần, trong đó người bệnh có các suy nghĩ ám ảnh (obsessions) và hành vi cưỡng chế (compulsions). Những người mắc hội chứng này thường không thể kiểm soát các suy nghĩ và hành động lặp đi lặp lại, dẫn đến việc ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hằng ngày của họ.
Biểu hiện của OCD thường bao gồm:
- Rửa tay quá kỹ: Người bệnh có nỗi ám ảnh về việc tay mình bẩn hoặc có vi khuẩn, dẫn đến rửa tay liên tục và cẩn thận quá mức.
- Kiểm tra mọi thứ: Luôn cảm thấy cần kiểm tra nhiều lần các việc như khóa cửa, tắt đèn, hoặc đồ dùng cá nhân để đảm bảo mọi thứ an toàn.
- Dọn dẹp quá ngăn nắp: Ám ảnh với việc sắp xếp đồ đạc đúng thứ tự, gọn gàng, thậm chí chỉ cần một chi tiết nhỏ không đúng chỗ cũng gây khó chịu.
- Ám ảnh về con số: Có những suy nghĩ ám ảnh về một số con số nhất định, ví dụ như cần thực hiện một hành động một số lần nhất định mới cảm thấy yên tâm.
- Tính tổ chức cao: Mọi thứ phải được sắp xếp theo một trật tự hoàn hảo, nếu không họ sẽ cảm thấy bất an.
- Ám ảnh về bạo lực: Những suy nghĩ lo âu về việc làm tổn hại người khác hoặc bản thân, mặc dù không có ý định thực hiện.
- Ám ảnh về tình dục: Những suy nghĩ về các vấn đề tình dục không mong muốn hoặc gây khó chịu.
- Dằn vặt về các mối quan hệ: Luôn lo lắng về mối quan hệ với người khác, sợ rằng họ đã làm sai điều gì.
- Kỳ vọng cao về sự bảo đảm: Luôn yêu cầu sự chắc chắn tuyệt đối về mọi thứ và không thể chịu đựng sự không chắc chắn.
- Ghét soi gương: Sự lo âu hoặc sợ hãi khi đối diện với hình ảnh của chính mình trong gương.
OCD là một bệnh lý có thể điều trị, và người bệnh thường được hỗ trợ qua liệu pháp tâm lý, chẳng hạn như liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), kết hợp với thuốc trong một số trường hợp.
Triệu chứng OCD – Bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) có những triệu chứng khá phức tạp và khác nhau ở mỗi người. Mặc dù không có dấu hiệu cụ thể được xác định cho tất cả bệnh nhân, nhưng bệnh này thường có những đặc trưng chung liên quan đến suy nghĩ ám ảnh và hành vi cưỡng chế.
Các triệu chứng của OCD thường bao gồm hai thành phần chính:
- Suy nghĩ ám ảnh (obsessions): Những suy nghĩ, hình ảnh hoặc ý tưởng vô nghĩa, không mong muốn liên tục xuất hiện trong đầu người bệnh và khiến họ cảm thấy lo âu. Ví dụ như lo sợ về sự ô nhiễm, sợ gây hại cho người khác, hoặc suy nghĩ về việc vi phạm đạo đức hay tôn giáo. Các suy nghĩ này lặp đi lặp lại và người bệnh không thể ngăn chặn được.
- Hành vi cưỡng chế (compulsions): Để giảm bớt sự lo lắng do những suy nghĩ ám ảnh gây ra, người bệnh thực hiện các hành động hoặc nghi lễ lặp đi lặp lại. Những hành vi này có thể bao gồm rửa tay, kiểm tra cửa hoặc thiết bị nhiều lần, đếm số lần thực hiện một hành động, hoặc sắp xếp mọi thứ theo một trật tự cụ thể. Dù những hành vi này thường vô lý, nhưng nếu không thực hiện, người bệnh sẽ cảm thấy căng thẳng và lo lắng tột độ.
Bài test rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Bài test rối loạn ám ảnh cưỡng chế (Obsessive-Compulsive Disorder – OCD) thường được thực hiện thông qua các bảng hỏi hoặc công cụ đánh giá chuyên nghiệp để xác định mức độ và biểu hiện của bệnh. Một trong những công cụ thường dùng là thang điểm Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale (Y-BOCS). Đây là bài OCD test chuẩn y khoa được sử dụng rộng rãi trong chẩn đoán và theo dõi sự tiến triển của OCD.
Dưới đây là một bài test rối loạn ám ảnh cưỡng chế đơn giản dựa trên các câu hỏi thường gặp khi đánh giá OCD và cách diễn giải kết quả:
Phần 1: Đánh giá triệu chứng ám ảnh (Obsessions)
Câu hỏi 1: Bạn có thường xuyên trải qua những suy nghĩ hoặc hình ảnh không mong muốn, gây lo âu và khó chịu mà bạn không thể kiểm soát không?
A. Không bao giờ
B. Thỉnh thoảng
C. Thường xuyên
D. Luôn luôn
Câu hỏi 2: Những suy nghĩ này có làm bạn cảm thấy bồn chồn, lo lắng, hay căng thẳng không?
A. Không bao giờ
B. Thỉnh thoảng
C. Thường xuyên
D. Luôn luôn
Câu hỏi 3: Bạn có cố gắng loại bỏ hoặc tránh những suy nghĩ không mong muốn này không?
A. Không bao giờ
B. Thỉnh thoảng
C. Thường xuyên
D. Luôn luôn
Câu hỏi 4: Những suy nghĩ hoặc hình ảnh này có gây ra sự phiền toái đáng kể trong cuộc sống hàng ngày của bạn không?
A. Không
B. Đôi khi
C. Thường xuyên
D. Rất nhiều
Phần 2: Đánh giá hành vi cưỡng chế (Compulsions)
Câu hỏi 5: Bạn có thực hiện những hành động lặp đi lặp lại để giảm bớt lo lắng từ những suy nghĩ ám ảnh không (như rửa tay, kiểm tra nhiều lần, đếm)?
A. Không bao giờ
B. Thỉnh thoảng
C. Thường xuyên
D. Luôn luôn
Câu hỏi 6: Bạn có cảm thấy bắt buộc phải làm những hành động này, ngay cả khi bạn biết rằng chúng không thực sự cần thiết?
A. Không
B. Đôi khi
C. Thường xuyên
D. Luôn luôn
Câu hỏi 7: Bạn dành bao nhiêu thời gian mỗi ngày để thực hiện các hành vi cưỡng chế?
A. Không bao giờ
B. Ít hơn 1 giờ
C. 1-3 giờ
D. Hơn 3 giờ
Câu hỏi 8: Những hành vi này có làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày của bạn (công việc, học tập, mối quan hệ, v.v.) không?
A. Không
B. Đôi khi
C. Thường xuyên
D. Rất nhiều
Phần 3: Ảnh hưởng đến cuộc sống
Câu hỏi 9: Mức độ phiền toái từ những suy nghĩ và hành vi này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn như thế nào?
A. Không ảnh hưởng
B. Ảnh hưởng nhẹ
C. Ảnh hưởng vừa phải
D. Ảnh hưởng nghiêm trọng
Phần 4: Kết quả chuẩn đoán
- 0 – 7 điểm: Không có hoặc rối loạn rất nhẹ.
- 8 – 15 điểm: Rối loạn nhẹ.
- 16 – 23 điểm: Rối loạn vừa phải.
- 24 – 31 điểm: Rối loạn nặng.
- 32 – 40 điểm: Rối loạn cực kỳ nặng.
Chẩn đoán chuyên sâu
Nếu tổng số điểm của bạn nằm trong khoảng từ 16 trở lên, rất có thể bạn đang gặp vấn đề với OCD và cần tham khảo ý kiến của bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia về sức khỏe tâm thần để được chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị.
Điều trị OCD thường bao gồm liệu pháp nhận thức hành vi (Cognitive Behavioral Therapy – CBT), sử dụng thuốc (chủ yếu là thuốc chống trầm cảm thuộc nhóm SSRIs), và trong một số trường hợp nặng có thể cần các liệu pháp khác như kích thích từ xuyên sọ (TMS).
Để đảm bảo kết quả chính xác và chi tiết hơn, bạn nên gặp trực tiếp chuyên gia để được tư vấn và thực hiện các bài test chuyên nghiệp hơn, kết hợp với tiền sử bệnh lý và các yếu tố liên quan khác.
Có thể bạn quan tâm:
>> Bài Adhd test tăng động giảm chú ý ngay tại nhà đơn giản
>> Test rối loạn giấc ngủ ONLINE: Dễ làm, chính xác!
Cách chữa bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Tâm lý trị liệu
Tâm lý trị liệu là phương pháp phổ biến trong việc điều trị rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). Trong đó, liệu pháp phòng ngừa tiếp xúc và ngăn ngừa phản ứng (ERP), thuộc liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT), được áp dụng rộng rãi cho căn bệnh này.
Liệu pháp ERP bao gồm việc từng bước cho người bệnh tiếp xúc với những tình huống gây ra sự ám ảnh (như tiếp xúc với bụi bẩn) và giúp họ học cách kiềm chế các hành vi cưỡng chế, nghi lễ lặp đi lặp lại (như việc rửa tay).
Sử dụng thuốc
Thuốc điều trị OCD thường tương tự như thuốc dùng cho bệnh trầm cảm nhưng với liều lượng hàng ngày cao hơn. Đôi khi phải mất từ 8 đến 12 tuần để thuốc phát huy tác dụng. Những loại thuốc thường được kê toa bao gồm:
- Clomipramin (Anafranil): Được sử dụng cho người lớn và trẻ từ 10 tuổi trở lên.
- Fluoxetin (Prozac): Dành cho người lớn và trẻ em từ 7 tuổi trở lên.
- Fluvoxamin: Dùng cho người lớn và trẻ em từ 8 tuổi trở lên.
- Paroxetin (Paxil, Pexeva): Chỉ dùng cho người lớn.
- Sertralin (Zoloft): Áp dụng cho người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên.
Các phương pháp điều trị khác
Bên cạnh liệu pháp tâm lý và thuốc, các phương pháp điều trị khác cho OCD bao gồm các chương trình điều trị toàn diện tại nhà hoặc bệnh viện nhằm nhấn mạnh phương pháp trị liệu ERP, cùng với các phương pháp như kích thích từ trường xuyên sọ (TMS) và kích thích não sâu (DBS).
